آلمان یا کانادا؟ کدام کشور برای اقامت زوج‌های جوان بهتر است؟

انتخاب بهترین کشور برای شروع یک زندگی مشترک جدید، تصمیمی بزرگ و پر از چالش است. زوج‌های جوان با رویای اقامتی پایدار، فرصت‌های شغلی مناسب، و کیفیت زندگی بالا، به دنبال مقصدی هستند که بتواند خواسته‌های آن‌ها را برآورده کند. در این میان، آلمان و کانادا همواره به عنوان دو گزینه مطرح در صدر لیست مهاجرت قرار دارند. اما واقعاً کدام یک برای اقامت یک زوج جوان مناسب‌تر است؟

این راهنما، یک مقایسه جامع بین این دو کشور ارائه می‌دهد تا به شما در تصمیم‌گیری آگاهانه کمک کند. ما به بررسی سیاست‌های مهاجرتی، هزینه‌های زندگی، بازار کار، سیستم بهداشت و درمان، مزایای اجتماعی، الزامات زبان، و کیفیت زندگی در هر دو کشور خواهیم پرداخت.

۱. سیاست‌های مهاجرتی و ویزای همراه

یکی از مهم‌ترین جنبه‌ها برای زوج‌های جوان، سهولت الحاق خانواده است.

آلمان: قوانین مشخص برای پیوستن همسر

آلمان دارای قوانین واضحی برای الحاق همسر (Family Reunification) است. اگر یکی از زوجین دارای اقامت قانونی در آلمان باشد (مثلاً از طریق ویزای کار، دانشجویی یا بلوکارت)، می‌تواند برای ویزای پیوست به همسر اقدام کند.

شرایط اصلی برای پیوستن همسر در آلمان:

• داشتن اقامت قانونی یا شهروندی: فرد مقیم در آلمان باید دارای اجازه اقامت معتبر یا شهروند آلمان/اتحادیه اروپا باشد.
• تمکن مالی: زوج مقیم باید توانایی تأمین هزینه‌های زندگی خود و همسرش را بدون نیاز به کمک‌های دولتی اثبات کند.
• فضای زندگی کافی: باید اثبات شود که فضای زندگی مناسب و کافی برای هر دو نفر وجود دارد.
• مدارک ازدواج: سند ازدواج باید در آلمان به رسمیت شناخته شود.
• دانش زبان آلمانی: معمولاً همسر متقاضی باید حداقل سطح A1 زبان آلمانی را داشته باشد. البته استثنائاتی نیز وجود دارد، مثلاً برای همسران دارندگان بلوکارت اتحادیه اروپا یا متخصصان ماهر با برخی شرایط خاص.
• سن: هر دو زوج باید حداقل ۱۸ سال داشته باشند.
• جدید: از ۱ مارس ۲۰۲۴، امکان الحاق والدین و والدین همسر برای نیروهای متخصص ماهر با مجوزهای جدید اقامتی فراهم شده است.

مزایای اقامت آلمان برای زوج‌ها:

• فرایند نسبتاً سریع و مشخص (پس از تأیید شرایط).
• دسترسی به خدمات عمومی پس از دریافت ویزا.

کانادا: تنوع برنامه‌ها و اهمیت رابطه واقعی

کانادا با برنامه‌های مهاجرتی متنوع خود، از جمله اسپانسرشیپ همسر و پارتنر، شناخته شده است. این برنامه به شهروندان کانادا یا مقیمان دائم اجازه می‌دهد تا همسر، شریک زندگی یا پارتنر خود را برای اقامت دائم کانادا اسپانسر کنند.

انواع پارتنر در کانادا:

• همسر (Spouse): افرادی که به طور قانونی ازدواج کرده‌اند.
• پارتنر قانونی (Common-Law Partner): افرادی که حداقل ۱۲ ماه متوالی با یکدیگر زندگی مشترک داشته‌اند (بدون ازدواج).
• پارتنر کُنجوگال (Conjugal Partner): این دسته برای روابطی است که به دلیل موانع خارج از کنترل، نتوانسته‌اند ازدواج کنند یا به صورت کامن‌لا زندگی کنند (شرایط بسیار خاص).

شرایط اصلی برای اسپانسرشیپ در کانادا:

• اسپانسر: باید شهروند کانادا یا مقیم دائم باشد، حداقل ۱۸ سال داشته باشد، و در کانادا زندگی کند (یا اگر شهروند است، قصد بازگشت به کانادا را داشته باشد).
• تعهد مالی: اسپانسر باید متعهد شود که حمایت مالی از فرد اسپانسرشده را به مدت ۳ سال پس از دریافت اقامت دائم بر عهده خواهد گرفت. در بیشتر موارد، نیاز به اثبات حداقل درآمد برای اسپانسرشیپ همسر و فرزندان وابسته وجود ندارد (مگر در شرایط خاص).
• متقاضی: باید حداقل ۱۸ سال داشته باشد، رابطه واقعی و صادقانه با اسپانسر داشته باشد، و از نظر کیفری یا پزشکی قابل قبول نباشد.
• زمان بررسی: زمان بررسی پرونده‌های اسپانسرشیپ می‌تواند از ۱۰ تا ۱۸ ماه یا بیشتر متغیر باشد.
• محدودیت اسپانسرشیپ: اگر خودتان قبلاً به عنوان همسر/پارتنر اسپانسر شده‌اید، تا ۵ سال پس از دریافت اقامت دائم خود، نمی‌توانید کسی را اسپانسر کنید.

مزایای اقامت کانادا برای زوج‌ها:

• برنامه‌های متنوع برای انواع روابط (ازدواج، کامن‌لا، کُنجوگال).
• عدم نیاز به اثبات تمکن مالی برای اسپانسر در بسیاری از موارد (مگر در شرایط خاص).
• تعهد دولت به تنوع فرهنگی و استقبال از مهاجران.

۲. هزینه‌های زندگی: کدام کشور به‌صرفه‌تر است؟

هزینه‌های زندگی می‌تواند تأثیر زیادی بر کیفیت زندگی یک زوج جوان داشته باشد.

آلمان: هزینه‌های متعادل‌تر (به جز مونیخ)

به طور کلی، هزینه‌های زندگی در آلمان، به خصوص در شهرهایی به جز مونیخ، نسبتاً متعادل است. برلین به عنوان پایتخت، در مقایسه با سایر پایتخت‌های اروپایی، نسبتاً مقرون‌به‌صرفه‌تر است.

میانگین هزینه‌های ماهانه برای یک زوج در برلین:

• اجاره: ۸۰۰ تا ۱۸۰۰ یورو (بسته به اندازه و موقعیت)
• خواربار: ۳۰۰ تا ۴۰۰ یورو
• حمل و نقل: ۸۰ تا ۹۰ یورو (برای هر نفر با بلیط ماهانه)
• قبوض (آب، برق، گرمایش): ۱۵۰ تا ۲۵۰ یورو
• اینترنت: ۳۵ تا ۴۵ یورو

مونیخ به طور قابل توجهی گران‌تر از برلین است، به خصوص در بخش اجاره مسکن.

کانادا: شهرهای بزرگ گران و هزینه‌های رو به رشد

هزینه‌های زندگی در کانادا، به ویژه در شهرهای بزرگ مانند تورنتو و ونکوور، بالا است. تورنتو و ونکوور جزو گران‌ترین شهرهای آمریکای شمالی محسوب می‌شوند.

میانگین هزینه‌های ماهانه برای یک زوج در تورنتو:

• اجاره: ۲۴۰۰ تا ۳۵۰۰ دلار کانادا (برای آپارتمان ۱ خوابه)
• خواربار: ۷۰۰ تا ۹۰۰ دلار کانادا
• حمل و نقل: ۱۶۰ دلار کانادا (برای هر نفر با بلیط ماهانه)
• قبوض: ۲۰۰ تا ۳۰۰ دلار کانادا
• اینترنت: ۷۰ تا ۹۰ دلار کانادا

ونکوور حتی گران‌تر از تورنتو است و هزینه‌های اجاره مسکن در آن بسیار بالا است. در مجموع، هزینه‌های زندگی در کانادا، به ویژه اجاره و حمل و نقل، به طور کلی از آلمان گران‌تر است.

۳. بازار کار و فرصت‌های شغلی

دسترسی به فرصت‌های شغلی مناسب و شناخت مدارک تحصیلی خارجی از دغدغه‌های اصلی مهاجران است.

آلمان: نیاز به نیروی متخصص و رونق فناوری

آلمان با اقتصاد قوی خود، به خصوص در بخش‌های صنعتی و فناوری، همواره به نیروی کار ماهر نیاز دارد.

• بخش‌های پرتقاضا: صنایع تولیدی، مهندسی (مکانیک، برق، خودرو)، IT و فناوری اطلاعات (هوش مصنوعی، داده، امنیت سایبری، توسعه وب)، بهداشت و درمان.
• میانگین حقوق: متوسط حقوق سالانه برای متخصصان IT در آلمان بین ۳۹,۰۰۰ یورو (توسعه‌دهنده وب ورودی) تا ۱۱۲,۰۰۰ یورو (امنیت سایبری ارشد) متغیر است. متوسط حقوق ماهانه برای یک زوج می‌تواند حدود ۴۰۰۰ یورو باشد.
• شناخت مدارک تحصیلی خارجی: قانون فدرال به رسمیت شناختن مدارک (Federal Recognition Act) به مهاجران اجازه می‌دهد تا مدارک حرفه‌ای خود را برای ارزیابی معادل‌سازی ارسال کنند. سازمان ZAB مدارک آکادمیک را ارزیابی می‌کند. برای مشاغل دارای مقررات (پزشکی، پرستاری، تدریس)، به رسمیت شناختن کامل مدارک ضروری است.

نکته مهم: دانش زبان آلمانی برای یافتن شغل در بسیاری از بخش‌ها، به خصوص در خارج از استارت‌آپ‌های انگلیسی‌زبان برلین، بسیار حیاتی است.

کانادا: بازار کار رو به رشد و چالش‌های اولیه

بازار کار کانادا در سال‌های اخیر رشد داشته، اما مهاجران جدید ممکن است در ابتدا با چالش‌هایی روبرو شوند.

• بخش‌های پرتقاضا: فناوری اطلاعات، مهندسی، بهداشت و درمان، امور مالی، و تجارت.
• میانگین حقوق: متوسط حقوق ماهانه در کانادا حدود ۵۸۳۳ دلار کانادا (تقریباً ۳۹۶۷ دلار آمریکا) است. میانگین حقوق سالانه برای زوج‌ها می‌تواند بین ۶۰,۰۰۰ تا ۱۲۰,۰۰۰ دلار کانادا باشد، بسته به تخصص و تجربه.
• شناخت مدارک تحصیلی خارجی: برای بسیاری از مشاغل دارای مقررات و مشاغل فنی، ارزیابی مدارک تحصیلی خارجی ضروری است. ابزارهای آنلاین و خدمات پیش از ورود به کانادا در این زمینه به مهاجران کمک می‌کنند. وام‌هایی تا ۳۰,۰۰۰ دلار نیز برای پوشش هزینه‌های ارزیابی و آموزش‌های تکمیلی در دسترس هستند.

چالش‌ها: نرخ بیکاری در کانادا کمی بالاتر از آلمان است و مهاجران ممکن است در ابتدا برای پیدا کردن شغل در زمینه تخصصی خود نیاز به زمان بیشتری داشته باشند.

۴. سیستم بهداشت و درمان و مزایای اجتماعی

دسترسی به خدمات بهداشتی با کیفیت و شبکه حمایت اجتماعی قوی، از عوامل مهم برای امنیت خاطر یک زوج است.

آلمان: بیمه اجباری و خدمات فراگیر

آلمان دارای یک سیستم بهداشت و درمان قوی و فراگیر است که بر پایه بیمه درمانی اجباری بنا شده است.

• بیمه درمانی: تقریباً ۹۰% جمعیت تحت پوشش بیمه دولتی (Gesetzliche Krankenversicherung) قرار دارند و مابقی دارای بیمه خصوصی (Private Krankenversicherung) هستند.
• پوشش: بیمه دولتی شامل درمان‌های پزشکی، بستری شدن در بیمارستان، داروهای نسخه‌ای و اکثر خدمات دندانپزشکی است. زوج‌ها و فرزندان تحت پوشش بیمه دولتی، معمولاً به صورت رایگان تحت پوشش بیمه همسر قرار می‌گیرند.
• مزایای اجتماعی: آلمان دارای یک شبکه حمایت اجتماعی جامع است. شهروندی (Bürgergeld) به افرادی که توانایی کار دارند اما شغل ندارند، کمک هزینه زندگی، هزینه‌های اقامت و گرمایش و همچنین پوشش بیمه درمانی می‌دهد. این مزایا می‌تواند برای زوج‌هایی که در ابتدای ورود به آلمان با چالش‌های مالی روبرو هستند، مفید باشد. همچنین، مزایایی مانند Kindergeld (کمک هزینه فرزند) و Elterngeld (کمک هزینه والدین) نیز وجود دارد.

کانادا: بهداشت عمومی جهانی و مزایای فدرال

کانادا به دلیل سیستم بهداشت و درمان عمومی و جهانی خود مشهور است که از طریق مالیات تأمین می‌شود.

• کارت سلامت (Health Card): پس از دریافت اقامت دائم، می‌توانید برای کارت سلامت استانی خود اقدام کنید. با این کارت، اکثر خدمات پزشکی، ویزیت پزشک، و بستری شدن در بیمارستان رایگان خواهد بود.
• دوره انتظار: برخی استان‌ها ممکن است دوره انتظار تا ۳ ماه برای فعال شدن کارت سلامت داشته باشند. در این مدت، توصیه می‌شود بیمه خصوصی تهیه کنید.
• پوشش ناکامل: خدمات مانند دندانپزشکی، بینایی‌سنجی، و اکثر داروهای نسخه‌ای (خارج از بیمارستان) معمولاً تحت پوشش بیمه دولتی نیستند و باید از طریق بیمه خصوصی یا از جیب پرداخت شوند.
• مزایای فدرال: کانادا دارای برنامه‌های مختلفی برای کمک به شهروندان و مقیمان خود است، از جمله:

• اعتبارات GST/HST: برای کمک به افراد کم درآمد.
• مزایای فرزندان معلول (Child Disability Benefit): برای خانواده‌های دارای فرزند معلول.
• مزایای کارگران کانادا (Canada Workers Benefit): برای کارگران کم درآمد.
• زوج‌های جدید می‌توانند از طریق آژانس درآمد کانادا (CRA) برای این مزایا درخواست دهند.

۵. الزامات زبان و ادغام اجتماعی

دانش زبان کلید ادغام اجتماعی و موفقیت در کشور جدید است.

آلمان: زبان آلمانی، کلید ادغام

• الزام زبان: همانطور که ذکر شد، برای ویزای پیوست به همسر معمولاً سطح A1 زبان آلمانی لازم است.
• ادغام اجتماعی: زبان آلمانی نقش حیاتی در ادغام اجتماعی در آلمان دارد. بدون دانش زبان، برقراری ارتباط با مردم محلی، دسترسی به خدمات، و پیدا کردن شغل مناسب بسیار دشوار خواهد بود.
• دوره‌های ادغام (Integrationskurs): دولت آلمان دوره‌های ادغام ارائه می‌دهد که شامل آموزش زبان آلمانی (تا سطح B1) و اطلاعاتی در مورد فرهنگ، تاریخ و سیستم حقوقی آلمان است. شرکت در این دوره‌ها برای برخی مهاجران اجباری است.

کانادا: چند فرهنگی و اهمیت زبان انگلیسی/فرانسوی

• الزام زبان: برای اسپانسرشیپ همسر، الزامی برای ارائه مدرک زبان وجود ندارد. با این حال، برای برنامه‌های مهاجرت اقتصادی مانند اکسپرس انتری و برای شهروندی کانادا، دانش زبان انگلیسی یا فرانسوی در سطوح مشخص (CLB) ضروری است.
• ادغام اجتماعی: کانادا یک کشور چند فرهنگی است و به تنوع فرهنگی اهمیت زیادی می‌دهد. با این حال، دانش زبان انگلیسی یا فرانسوی (بسته به استان) برای موفقیت در بازار کار و ادغام در جامعه کانادا ضروری است.
• خدمات پیش از ورود و اسکان (Pre-Arrival and Settlement Services): دولت کانادا و سازمان‌های غیرانتفاعی، خدمات رایگانی مانند آموزش زبان، مشاوره شغلی، و راهنمایی برای یافتن مسکن را برای مهاجران جدید ارائه می‌دهند.

تأثیر زبان بر زندگی زوج‌ها:

در هر دو کشور، توانایی برقراری ارتباط به زبان محلی، بر توانایی زوج برای یافتن شغل، دوست‌یابی، استفاده از خدمات و در نهایت، احساس تعلق به جامعه تأثیر مستقیم دارد. در آلمان، این موضوع شاید کمی جدی‌تر باشد، در حالی که در کانادا، با وجود تنوع فرهنگی، همچنان تسلط بر یکی از دو زبان رسمی ضروری است.

۶. اقامت دائم و شهروندی: مسیر بلندمدت

برای زوج‌های جوان، افق بلندمدت یعنی اخذ اقامت دائم و شهروندی بسیار مهم است.

آلمان: مسیر منظم به سمت اقامت دائم و شهروندی

• اقامت دائم (Permanent Residency – Niederlassungserlaubnis): معمولاً پس از ۳ تا ۵ سال اقامت قانونی در آلمان (بسته به نوع ویزا)، داشتن شغل پایدار، تسلط به زبان آلمانی (حداقل B1) و اثبات تمکن مالی می‌توان برای اقامت دائم اقدام کرد.
• شهروندی (Citizenship): پس از ۵ سال اقامت قانونی و داشتن شرایطی مانند تسلط به زبان آلمانی (B1 یا بالاتر)، تمکن مالی، و پذیرش قانون اساسی آلمان، می‌توان برای شهروندی آلمان اقدام کرد. قانون جدید شهروندی، مسیر اخذ تابعیت را تسهیل کرده، اما مسیر ۳ ساله برای متخصصان ماهر حذف شده است.

کانادا: اقامت دائم از همان ابتدا و شهروندی پس از حضور فیزیکی

• اقامت دائم (Permanent Residency): در بیشتر برنامه‌های اسپانسرشیپ، فرد بلافاصله پس از تأیید پرونده، مقیم دائم کانادا می‌شود. این یک مزیت بزرگ نسبت به آلمان است که در ابتدا اقامت موقت داده می‌شود.
• شهروندی (Citizenship): برای درخواست شهروندی کانادا، باید حداقل ۳ سال (۱۰۹۵ روز) از ۵ سال گذشته را به صورت فیزیکی در کانادا حضور داشته باشید، اظهارنامه مالیاتی خود را ارائه دهید، و در صورت لزوم در آزمون شهروندی و آزمون زبان شرکت کنید.

۷. کیفیت زندگی: آرامش، امنیت و فرهنگ

کیفیت زندگی شامل عواملی مانند امنیت، محیط زیست، و دسترسی به امکانات فرهنگی است.

آلمان: امنیت بالا و محیط زیست پاک

• امنیت: آلمان با رتبه ۱۶ در شاخص صلح جهانی، کشوری بسیار امن محسوب می‌شود. نرخ قتل در آلمان ۰.۹۳ در هر ۱۰۰ هزار نفر است که پایین‌تر از کانادا است. جرایم کوچک مانند دزدی و جیب‌بری شایع‌تر هستند.
• محیط زیست: آلمان در شاخص عملکرد محیط زیست (EPI) امتیاز ۶۲.۴۰ را کسب کرده و رتبه ۱۳ را دارد. این کشور به دلیل تمرکز بر پایداری و حفاظت از محیط زیست شناخته شده است. انتشار CO2 به ازای تولید ناخالص داخلی آن کمتر از کانادا است.
• فرهنگ و امکانات: آلمان دارای شهرهای تاریخی، موزه‌ها، گالری‌ها، و زندگی فرهنگی پر جنب و جوش است. سیستم حمل و نقل عمومی عالی و زیرساخت‌های دوچرخه‌سواری گسترده، زندگی بدون خودرو را آسان می‌کند. آلمانی‌ها به مستقیم بودن در ارتباطات شهرت دارند و ممکن است زمان‌بر باشد تا دوستی‌های عمیق شکل گیرد.

کانادا: طبیعت بکر، چند فرهنگی و فضایی آرام

• امنیت: کانادا نیز به طور کلی کشوری امن محسوب می‌شود. حدود ۷۸% از مردم در شب در خیابان احساس امنیت می‌کنند. نرخ قتل در کانادا حدود ۱.۲ تا ۱.۴ در هر ۱۰۰ هزار نفر است.
• محیط زیست: کانادا به دلیل طبیعت بکر و فضاهای سبز وسیع خود مشهور است. در برخی شاخص‌های EPI، کانادا امتیاز بالایی دارد (البته با اختلاف رتبه در منابع مختلف). کانادا دارای انتشار CO2 بالاتری به ازای تولید ناخالص داخلی نسبت به آلمان است.
• فرهنگ و امکانات: کانادا یک جامعه چند فرهنگی است که تنوع را جشن می‌گیرد. این موضوع به معنای دسترسی به فرهنگ‌ها، غذاها و جشنواره‌های مختلف است. شهرهای بزرگ کانادا مراکز فرهنگی پر رونقی هستند. کانادایی‌ها به طور کلی مودب و مهمان‌نواز هستند و فضای عمومی آرام و دوستانه‌ای دارند.

۸. تجربیات مهاجران زوج: چالش‌ها و فرصت‌ها

تجربیات واقعی زوج‌های مهاجر می‌تواند بینش‌های ارزشمندی ارائه دهد.

آلمان: چالش زبان و بوروکراسی

زوج‌هایی که به آلمان مهاجرت کرده‌اند، اغلب بر اهمیت حیاتی زبان آلمانی برای ادغام و یافتن شغل تأکید می‌کنند. بوروکراسی در آلمان می‌تواند پیچیده و زمان‌بر باشد، به خصوص در مراحل اولیه مهاجرت و رسیدگی به مدارک. با این حال، بسیاری از زوج‌ها از سیستم بهداشت و درمان قوی و امنیت شغلی در آلمان ابراز رضایت می‌کنند. پیدا کردن دوست ممکن است زمان‌بر باشد، اما دوستی‌های شکل گرفته عمیق و پایدار هستند.

کانادا: استقبال چند فرهنگی و دلتنگی برای خانواده

زوج‌های مهاجر در کانادا اغلب از فضای دوستانه و چند فرهنگی این کشور استقبال می‌کنند. سهولت نسبی در شناخت روابط کامن‌لا و دسترسی به اقامت دائم از همان ابتدا، از مزایای مهم برای زوج‌ها محسوب می‌شود. با این حال، هزینه‌های بالای زندگی در شهرهای بزرگ و دلتنگی برای خانواده و دوستان (به دلیل فاصله زیاد از ایران) از چالش‌های اصلی ذکر می‌شود. بسیاری از زوج‌ها از طبیعت بکر و امکانات تفریحی در فضای باز لذت می‌برند.

نتیجه‌گیری: کدام کشور برای شما مناسب‌تر است؟

انتخاب بین آلمان و کانادا به اولویت‌های شخصی یک زوج جوان بستگی دارد:

• اگر زبان آلمانی را آموخته‌اید یا مایل به یادگیری آن هستید، به دنبال اقتصادی صنعتی و قوی هستید، و از سیستم بهداشت و درمان جامع و بوروکراسی منظم (هرچند گاهی زمان‌بر) استقبال می‌کنید، آلمان می‌تواند انتخاب بسیار خوبی باشد. هزینه‌های زندگی در آلمان نیز به طور کلی معقول‌تر است.
• اگر به دنبال کشوری با تنوع فرهنگی بالا، طبیعت بکر و گسترده، و برنامه‌های مهاجرتی متنوع برای پارتنرها هستید، و آمادگی پذیرش هزینه‌های زندگی بالاتر (به خصوص در شهرهای بزرگ) را دارید، کانادا ممکن است گزینه بهتری باشد. روند دریافت اقامت دائم در کانادا می‌تواند سریع‌تر باشد، اما آمادگی برای رقابت در بازار کار و دوره انتظار برای برخی خدمات بهداشتی ضروری است.

در نهایت، هر دو کشور فرصت‌های فوق‌العاده‌ای را برای زوج‌های جوان ارائه می‌دهند. تحقیق دقیق‌تر بر اساس رشته تحصیلی، مهارت‌های شغلی، و ترجیحات شخصی شما و همسرتان، کلید تصمیم‌گیری نهایی است.

آیا شما و همسرتان در مورد اولویت‌هایتان برای مهاجرت به توافق رسیده‌اید؟